Πέρα από τη γέννηση της φιλοσοφίας, του πολιτισμού, της ιατρικής και τόσων άλλων, οι αρχαίοι Έλληνες ήταν επίσης πρωτοπόροι στην αμπελουργία και την παρασκευή κρασιού.
Η φράση «Ελλάδα και κρασί» φέρνει στο μυαλό εικόνες αμφορέων με περίτεχνες απεικονίσεις αρχαίων Ελλήνων να κρατούν στο χέρι τσαμπιά με σταφύλι.
Το κρασί στην αρχαία Ελλάδα
Από τους προϊστορικούς χρόνους οι Έλληνες αποφάσισαν να εντάξουν το κρασί στη ζωή τους. Με το επιχειρηματικό πνεύμα να είναι στα πάνω του εκείνη την περίοδο, το εξήγαγαν σε όλη τη Μεσόγειο.
Στον Ελλαδικό χώρο το κρασί ταξίδεψε με τους Φοίνικες, ξακουστούς εμπόρους της εποχής. Το εισήγαγαν στον Μυκηναϊκό, Μινωικό και Κυκλαδίτικο πολιτισμό περίπου το 1700 π.Χ. Στις Αχαρνές της Κρήτης μάλιστα έχει βρεθεί το παλαιότερο πατητήρι στον κόσμο!
Σύμφωνα με τον μύθο, ο Διόνυσος κατά την επιστροφή του από τη Φρυγία έμαθε στους Θρακιώτες να καλλιεργούν το αμπέλι και να παράγουν οίνο. Ο Όμηρος αναφέρει πως το κρασί που έδωσε ο Οδυσσέας στον τρομερό Κύκλωπα το προμηθεύτηκε από τον Μάρωνα, ιεροφάντη του Απόλλωνα και ξακουστό οινοποιό. Ο «μαρώνιος» και «ισμάριος» οίνος είχαν μεγάλη απήχηση στην αρχαιότητα.
Αλλά και οι αρχαίοι φιλόσοφοι θεωρούσαν το κρασί απαραίτητο συνοδευτικό για τις υπαρξιακές και άλλες τους αναζητήσεις. Στα περίφημα συμπόσια της Αθήνας ήταν πρωταγωνιστής. Κατανάλωναν το κρασί τους βέβαια νερωμένο, καθώς εκείνοι που έπιναν «άκρατο οίνο», κρασί που δεν έχει νερωθεί, θεωρούνταν βάρβαροι και το κοινωνικό σύνολο τους απαξίωνε. Το ιδανικό νέρωμα επιτυγχάνονταν με τρία μέρη νερό και ένα μέρος κρασί, όπως μαθαίνουμε από τον Ησίοδο.
Μόνη εξαίρεση στην κατακραυγή της μέθης αποτελούσαν οι γιορτές προς τιμήν του θεού Διονύσου. Η λατρεία με θορυβώδεις πομπές επέβαλε τον χορό, την υστερία και τον άκρατο οίνο. Μόνο έτσι θα μπορούσε άλλωστε η ψυχή να διαχωριστεί από το σώμα και να έρθει σε επαφή με το θείο.
Ο συνδυασμός κρασιού με φαγητό ήταν δημοφιλής στην αρχαιότητα. Οι άνθρωποι τότε κατανάλωναν κρασί όλες τις ώρες της ημέρας και θεωρούσαν πως έχει θεραπευτικές ιδιότητες. Άσπρο, μαύρο, κιτρινωπό και κόκκινο ήταν οι τύποι του κρασιού που παρήγαγαν.
7 γνωστές ελληνικές ποικιλίες κρασιού από την αρχαιότητα
Στην Ελλάδα αυτή τη στιγμή μετράμε πάνω από 300 γηγενείς ποικιλίες. Ορισμένες μάλιστα έχουν επιβιώσει από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Γνωρίζοντας αυτό, ένα ποτηράκι κρασί από τις ποικιλίες που αναφέρονται παρακάτω αρκεί, για να νιώσετε μια ακαριαία σύνδεση με τους αρχαίους ημών προγόνους.
Λημνιό
Αν όχι η αρχαιότερη, μια από τις αρχαιότερες ποικιλίες κρασιών στον κόσμο. Αναφορές σε αυτή θα βρούμε από πολλούς αρχαίους συγγραφείς και ποιητές. Ο Αριστοτέλης φαίνεται πως αγαπούσε τη «λημνία άμπελο». Το Λημνιό δίνει κρασιά ρουμπινί σε χρώμα, με μέτριο σώμα και οξύτητα και αρώματα από φρούτα του δάσους. Με καταγωγή από τη Λήμνο, όπου και είναι γνωστή ως Καλαμπάκι, καλλιεργείται πλέον κυρίως στη Μακεδονία και τη Θράκη.
Μαυρούδι
Με Μαυρούδι Θράκης φημολογείται πως μέθυσε ο Οδυσσέας τον τρομερό Κύκλωπα. Αυτή η πληροφορία από μόνη της αποτελεί ένδειξη πως πρόκειται για ποικιλία με κρασιά πλούσια σε γεύση και υψηλόβαθμα. «Μαυρούδια» μπορούν να βρεθούν σε πολλές περιοχές της Ελλάδας. Ονομάζονται έτσι λόγω του σκούρου χρώματος της φλούδας των σταφυλιών, όμως δεν έχουν όλα το ίδιο DNA. Κατά βάση πρόκειται για θρακιώτικη ποικιλία.
Ασύρτικο
Η κορυφαία λευκή ποικιλία της Ελλάδας και από τις καλύτερες της Ευρώπης, γυρνάει σε κουλούρες που μοιάζουν με θάμνους και κάθεται πάνω στα ηφαιστιογενή εδάφη της Σαντορίνης. Μοναδική και πολυδιάστατη γεύση με κρασιά επηρεασμένα από την αλμύρα του Αιγαίου και την ιδιαιτερότητα της γης. Μερικά από τα ασυνήθιστα αμπέλια της μπορεί να μετρούν εκατοντάδες χρόνια ζωής στο νησί. Πολύτιμη ποικιλία στην αρχαιότητα, η εξαγωγή της αποτελούσε την κυριότερη πηγή εσόδων για το νησί.
Σαββατιανό
Γηγενής αθηναϊκή ποικιλία, η οποία καλλιεργείται ευρέως στην Ελλάδα σήμερα. Ξεκίνησε από την Αττική, προχώρησε στη Βοιωτία και την Εύβοια και έφτασε σύμφωνα με τον Όμηρο μέχρι τα παράλια της Μαύρης Θάλασσας. Ιδιαίτερα ανθεκτική στην ξηρασία και τις υψηλές θερμοκρασίες είναι συνυφασμένη με τη ρετσίνα. Οι αρχαίοι Έλληνες τοποθετούσαν το κρασί σε αμφορείς με σκοπό να το αποθηκεύσουν ή να το μεταφέρουν. Για να το σφραγίσουν και να αποφευχθεί η οξείδωση χρησιμοποιούσαν ρητίνη από πεύκα. Σταδιακά κατάλαβαν πως η επαφή με τη ρητίνη έδινε στο κρασί μια διαφορετική γεύση και άρωμα. Ενθουσίασε τόσο τους Αθηναίους αυτή η ανακάλυψη που ανήγαγαν τη ρετσίνα σε βασικό τους ποτό. Μια τεχνική οινοποίησης που κρατάει 4000 χρόνια τώρα.
Χυδηριώτικο
Το κρασί της Λέσβου δεν συγκρινόταν με κανένα άλλο, υποστηρίζει ο Αθήναιος στους Δειπνοσοφιστές. Οριακά καταφέραμε να διασώσουμε την ποικιλία στη σύγχρονη εποχή, αφού η ασθένεια φυλλοξήρα την έπληξε ανεπανόρθωτα. Δαιμόνιοι αμπελουργοί εντόπισαν τα τελευταία εναπομείναντα κλήματα στο χωριό Χύδηρα τη δεκαετία του ’80 και κατάφεραν να την επαναφέρουν. Το Χυδηριώτικο παράγει κόκκινους, ερυθρωπούς και λευκούς οίνους.
Χιώτικο Κρασερό
Από αυτή την ποικιλία θεωρείται πως προερχόταν ο πολύτιμος “Αριούσιος Οίνος” της αρχαιότητας. Όπως υποδεικνύει η ονομασία, εδρεύει κυρίως στο νησί της Χίου, στο όρος της Αμάνης. Δίνει ερυθρά και επιδόρπια κρασιά εφόσον λιαστεί. Αναφερόμενο από ποιητές ως “Νέκταρ των θεών”, ο σύγχρονος “Αριούσιος Οίνος” σίγουρα αξίζει μια δοκιμή.
Μαύρη Κορινθιακή
Τεράστια σημασία τόσο ιστορική όσο και οικονομική έχει η ποικιλία Μαύρη Κορινθιακή από την οποία προκύπτουν οι μαύρες σταφίδες. Σχεδόν όλη η σοδειά αποξηραίνεται και εξάγεται σε σακουλάκια, ωστόσο ένα μικρό μέρος μετατρέπεται στην γλυκόπιοτη Μαυροδάφνη Πατρών. Τη Μαύρη Κορινθιακή μνημόνευαν ήδη ο Ιπποκράτης και ο Αριστοτέλης, αφού θεωρούνταν, με σύγχρονους όρους, το super food της εποχής.
Επισκεφθείτε ακόμα:
Πώς 5 ζώα της λίμνης Βιστωνίδας έφτασαν στις ετικέτες ενός οινοποιείου
No comments yet. You should be kind and add one!